Hatırlayacağınız gibi geçtiğimiz günlerde, Malta’nın en önemli sembollerinden Azure Window’un dev dalgalar nedeniyle yıkıldığını üzülerek öğrenmiştik. Pek çoğumuzun Game of Thrones dizisinin ilk sezonunda görüp hayran kaldığımız bu “mavi pencere”nin ani yok oluşu, gezegenimizin sahip olduğu hazinelerin sonsuz olmadığı gerçeğini insanoğluna bir kez daha hatırlattı desek abartmış sayılmayız.

Yıllardır dünyamızı tehdit eden küresel iklim değişikliği nedeniyle, tıpkı masmavi sulara gömülen Azure Window gibi tarihe karışma riski altında yer alan maalesef pek çok yer yüzü şekli mevcut.

Sadece “bir an önce görmemiz gereken” değil öncelikle bir an önce bilinçlenmemiz gereken 4 risk altındaki yeryüzü cenneti:

Borneo Yağmur Ormanları / Endonezya – Malezya

Tarihçilere göre Amazon Ormanları’ndan bile 70 milyon yıl yaşlı olan ve yüzölçümü 743 bin kilometrekarelik Borneo Adası’nın %70’lik kısmını oluşturan Borneo Yağmur Ormanları, WWF verilerine göre büyük tehlike altında.

2020 yılı itibariyle ağaç varlığını yarı yarıya kaybetmesi beklenen bu eşsiz ormanların bu hale gelmesinin sebebi bu kez küresel iklim değişikliği değil. İnsan eliyle katledilen bu kadim ormanın sahip olduğu palm ormanları, gıda ve kozmetik endüstrisinde kullanılan en ucuz hammaddelerden biri olan palm yağı elde etmek için bilinçsizce kesiliyor. Ve maalesef ağaç örtüsü hızla azalan Borneo Ormanları’nın bu durumu, Güneydoğu Asya’da sık sık sel baskınlarının yaşandığı dengesiz yağışlara / fırtınalara sebebiyet veriyor.

Tuz Gölü / Türkiye

Ülkemizin küresel iklim değişikliği ve bilinçsiz sulamadan en çok nasibini alan coğrafyalarından biri de hiç şüphesiz Tuz Gölü. 1997’de 260 bin hektar alanı kaplayan Tuz Gölü, 20 yılda 150 bin hektar küçülerek 90 bin hektara düştü. WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) tarafından biyolojik çeşitliliği yönünden dünya çapında önemli 200 ekolojik bölgeden biri olarak tanımlanan Konya Havzası’nda bulunan Tuz Gölü’nde hem suyun rengi değişip kırmızılaşıyor, hem de pek çok kuş türü artık göl çevresinde yaşama şansı bulamıyor.

Maldivler

Hint Okyanusu’nda yer alan ve 1200 adacıktan oluşan bir ülke olan Maldivler, tüm zamanların en gözde balayı cennetlerinden biri olarak bilinse de bir de madalyonun diğer yüzü var. Maldivler’de her ne kadar sadece 280 adada yerleşim bulunsa da, bu dev takımada ülkesi tamamen sulara gömülme tehlikesi altında.

En yüksek noktası 2,4 metre olan bu ada grubu, ne yazık ki 50 yıl içinde tamamen sular altında kalması beklenen ülkeler arasında yer alıyor. Bunun sebebi ise kontrolsüzce yayılan sera gazları nedeniyle sıcaklık ortalamalarının yükselmesi ve buna bağlı olarak arktik bölgelerdeki dev buz kitlelerinin hızla erimesi olarak açıklanıyor.

Lut Gölü (Ölüdeniz) / İsrail

Ürdün – İsrail – Filistin sınırında yer alan Lut Gölü hem dünyanın en tuzlu 3. gölü hem de dünyanın deniz seviyesi bakımından en alçak noktası olarak biliniyor. Ancak bu doğa harikası göl ne yazık ki kuruma tehlikesi ile yüzleşiyor.

Gerek tuz oranının yüksekliği, gerek akarsu çıkışı olmayan göle akan tek önemli kaynak olan Ürdün Nehri’ndeki su seviyesi düşüşü nedeniyle göl çevresinde büyük oluklar oluşmuş durumda. Ayrıca bölgedeki düşen yağış grafiği gölün yağmur suları ile beslenmesini de engelliyor.